Laat auto's rusten — Kiki's column
Parkeren staat weer op de agenda in de Nijmeegse raad. De VVD wil een parkeergarage bij de Wedren. Het College wil transferia aan de randen van de stad. Autoloze stadsbewoners willen minder parkeerplaatsen en meer groen. Autobezitters willen zonder gedoe hun rijtuig voor de deur parkeren. Bewoners in Dukenburg en omliggende dorpen willen een goed bereikbaar stadscentrum. En ik zou eerlijk gezegd willen dat al die takkenauto’s even uit de stad verdwijnen – maar jullie begrijpen: ik val onder de autoloze Nijmegenaren.
Ik woon aan een van de drukste straten van Nijmegen, vlakbij een kruispunt. Dat betekent dat ik 24 uur per dag het geronk en gezoef van passerende voertuigen hoor. Als ik op de bank zit, als ik in bed lig en al helemaal als ik het laatste beetje zon probeer te vangen op zomermiddagen in de voortuin. Als ik mijn ramen openzet, komt daar de bijbehorende geur van optrekkende auto’s en scooters bij. Om over de geurloze fijnstoffen nog maar te zwijgen.
Nu waren die auto’s er voordat ik hier kwam wonen. Dit is dan ook geen klaagzang over mijn persoonlijke situatie. Wel een verklaring voor mijn vervreemde relatie tot auto’s. Hoe meer ik ze zie en hoor rijden – hoe meer absurd ik het vind: al die individuen in hun eigen coconnetje op weg van A naar B, terwijl ze ruimte innemen en vervuilende stoffen uitstoten. De hele dag lang, zo – veel – auto’s. En uiteraard maak ik er wel dankbaar gebruik van als een van mijn vrienden met auto me kan helpen verhuizen, boodschappen inslaan voor een feestje of samen op vakantie wil.
Parkeren gaat over meer dan over waar auto’s rusten. Het gaat ook over waar ze rijden, het gaat over ruimtegebruik, over klimaat, over gezondheid.
Kennen jullie die foto’s van het Keizer Karelplein vroeger – toen er nog mensen midden op de weg liepen en fietsten, slechts verstoord door een paar paardenkoetsen? Soms droom ik van die tijd. Hoe anders de stad moet hebben geklonken. Waren er toen meer vogels in mijn voortuin? Hadden mensen met astma het minder zwaar?
Ik denk ook nog regelmatig aan een programma dat ik ooit voor LUX organiseerde samen met het Architectuurcentrum Nijmegen. Over de toekomst van mobiliteit. Taede Tillema, bijzonder hoogleraar Transportgeografie, schetste mogelijke toekomstscenario’s. In de meest futuristische versie komt er geen persoonlijk motorvoertuig meer de stad in. Mensen betreden de stad via OV of auto’s die ze in transferia parkeren. Van daaruit stappen ze in zelfrijdende elektrische voertuigen om naar de gewenste bestemming te komen. ‘Taxibots’ noemde Tillema ze.
Deze zelfrijdende voertuigen kunnen worden gedeeld, zodat er niet langer één transportmiddel per reiziger nodig is. En ze kunnen zelfs multifunctioneel zijn. Zo kun je een knipbeurt krijgen op weg naar huis in een rijdende kapperszaak. Of je laatste werk afmaken op weg van station naar de voetbaltraining van je dochter. Parkeerplekken in de stad worden overbodig. Ik herhaal: parkeerplekken in de stad worden overbodig. Wat een ruimte zou dat creëren voor meer groen, speelruimte, wandelaars en fietsers.
Ik zeg niet dat we dit scenario moeten najagen. Ik geloof niet dat technologie de oplossing is voor alles. We weten inmiddels dat de productie van accu’s ook weinig milieuvriendelijk, en zeker niet mensvriendelijk is. En over die zelfrijdende auto’s moeten we nog flink discussiëren. Om over betaalbaarheid en toegankelijkheid nog maar te zwijgen. Want ook mensen die verder van het centrum wonen, mensen met een laag inkomen en mensen met een beperking moeten overal kunnen komen.
Maar soms voelt het wel alsof we vastzitten tussen dat verleden zonder auto’s en die potentiële toekomst van een weer autovrij Nijmegen. Dus als het College parkeermogelijkheden gaat onderzoeken, lijkt het me goed een lange-termijnvisie uit te tekenen. Laten we samen dromen. Niet alleen: hoe zorgen we dat nu iedereen het beste kan bewegen en parkeren? Maar ook: naar welk verre-toekomstscenario werken we samen toe?
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Kiki Kolman kwam iets meer dan tien jaar geleden in Nijmegen wonen. Ze heeft nog nooit de Vierdaagse gelopen, maar struint graag in de Ooij en op de Haterse Vennen, drinkt regelmatig biertjes van Nijmeegse bodem en hoopt daarom dat ze zich toch Nijmegenaar mag noemen.
Ze werkte op de debatafdeling van LUX en is nu programmamaker bij filmfestival InScience, docent Politicologie aan de Radboud Universiteit en freelancer in het culturele circuit.
Ze heeft regelmatig meningen over van alles en nog wat – nu ook één keer in de twee weken bij Ien, de podcast. Uiteraard allemaal op persoonlijke titel.
