OPINIE | Referendum – alleen voor burgers met de juiste mening
Tegengas Nijmegen diende een referendumverzoek in moet als doel inwoners van Nijmegen mee te laten beslissen over de plannen voor het Engie-terrein. Niek Hermsen van Tegengas Nijmegen vond dat de gemeenteraad dat verzoek wel heel makkelijk van tafel veegde. In een ingezonden brief legt Hermsen uit waarom.
Ik dacht altijd dat het wel meeviel met die kloof tussen burger en politiek. Tot ik vorige maand een vergadering van de Nijmeegse raad bijwoonde.
Duurzame energie
Op de agenda stond het verzoek om een referendum te houden over het bestemmingsplan Waalenergie. Dit plan voorziet in de bouw van een energiecentrale op het Engie-terrein. Deze centrale hoeft pas in 2040 op duurzame energie te draaien. Tot die tijd mag de klimaatopwarming een extra duw in de rug krijgen door er aardgas te stoken. Ten minste, als het aan het college van B&W ligt.
Over zo’n ingrijpend plan moeten burgers zich kunnen uitspreken. Daarom heb ik met enkele andere Nijmegenaren – verenigd in Tegengas Nijmegen – een referendumverzoek ingediend bij de gemeente. Een referendum is voor politici een mooi middel om te horen wat er speelt in de stad. En burgers kunnen zich zo laten horen.
En dat deden ze. Tegengas Nijmegen heeft zonder veel moeite ruim 2.200 handtekeningen verzameld van betrokken Nijmegenaren die een referendum willen, terwijl er 850 nodig waren.
Toch negeerde de gemeenteraad deze burgers en stemde het referendumverzoek weg, ondanks een positief advies van de eigen referendumcommissie. Een ontluisterend besluit van de raad.
Mening van de burger
Want je kunt vóór of tegen de bouw van een gascentrale zijn, maar dat moet losstaan van je steun voor een referendum erover. Je steunt een referendum niet alleen op het moment dat het gaat om iets wat jij belangrijk vindt. Je steunt het omdat je de mening van de burger belangrijk vindt. Omdat je wilt weten wat die te zeggen heeft.
Het raadgevend referendum is dus een middel om te luisteren naar je burgers, maar dat lijkt de meerderheid van de raad zich niet te realiseren.
Het zou ook kunnen dat de raad de inbreng van zijn burgers bewust terzijde schuift. Veel raadsleden noemen het bestemmingsplan complex. Dat kun je niet aan burgers overlaten, lijken ze te denken. Want kunnen burgers het plan wel doorgronden? Kunnen ze de voors en tegens wel afwegen? Kunnen ze de impact van het plan wel overzien? Een meerderheid van de raad denkt blijkbaar van niet.
En nog steeds zijn er inwoners die gehoord willen worden. Wat doe je dan als raad? Je stemt hun referendumverzoek weg. Want burgers zijn belangrijk, maar ze moeten wel de juiste mening hebben.
Niek Hermsen is ruim twintig jaar geleden in Nijmegen komen wonen voor zijn studie en is nooit meer weggegaan. Hij werkt als leraar Nederlands in het voortgezet onderwijs en zet zich in voor een beter klimaat.
