Terugbladeren: de jaarrekening
Welk nieuws heeft de tand des tijds weten doorstaan? Welke nieuwsberichten keren keer op keer terug op de pagina's van de kranten? Rob Jaspers zoekt het elke week voor je uit. Rob, deze week gaat het over de centen.
"Ja, het gaat over de centen. Er was een discussie in de raadzaal over de jaarrekening van 2022. Hoe ziet de financiën van de stad eruit? Kijk, we hebben een begroting van 850 miljoen euro. Van veel staat vast hoe dat moet worden uitgegeven. Maar je kunt natuurlijk ook 'spelen' met dat geld. Politieke keuzes maken. Maar wat er dit keer uitkwam, was een soort winstwaarschuwing. Want de jaarrekening liet toch een stevig verlies zien. Dat gaat over de bouwprognose en de bouwterreinen die bebouwd moeten worden. En Nijmegen heeft er fors voor gereserveerd. Maar de reserves zijn niet meer voldoende om die kosten te dekken."
Dat leidde vast toch vragen?
"De oppositie vond dat je moet opnieuw naar bezuinigingen gaan kijken, terwijl het college het juist over ambities had en die moet je waarmaken. Ambities kosten geld. En die discussies over hoe je moet omgaan met de stadsbegroting, hoe je moet omgaan met bezuinigen, dat is hier absoluut niet nieuw."
Vertel!
"Kijk, Nijmegen heeft een enorme sprong voorwaarts gemaakt. Je ziet de groei van de stad. Je ziet het enthousiasme rond die Waal. Maar we hebben nu wel een crisis en dat is eerder gebeurd. In de jaren '90 was Nijmegen vrijwel failliet. Onder burgemeester d'Hondt werd gesproken over een 'Artikel 12-gemeente'. Dat betekent dat het Rijk eigenlijk toezicht gaat houden. Tegelijkertijd, dat vond ik wel mooi, ging men niet in zak en as zitten. Men ging wel pijnlijke besluiten nemen. Maar tegelijkertijd had men inderdaad enorme ambities. Juist in die jaren werd gewerkt aan de vernieuwing van het centrum en werd bijvoorbeeld het Triavium gebouwd. We durfden van alles. En dat moet je hebben als je in crisis zit. Dan moet je niet in zak en as gaan zitten, maar dan moet je de zaak op een rijtje zetten en proberen door te gaan."
Nu zeg jij opposities kritisch. De oppositie, neem als voorbeeld de SP, die is nooit te beroerd om het spaarvarken van de gemeente kapot te gooien als het nodig is.
"De SP was kritisch, maar in die zin zeiden ze dat dit allemaal oplosbaar was. Fractievoorzitter van de SP Hans van Hooft vond dat je gewoon fors moest afboeken. Hij had het vaak over kaalslag. Dat is de valkuil als je hebt het over dat er bezuinigd moet worden. En omdat hij al heel lang in de raad zit, weet hij dat dat wel vaker voorkomt."
Net benoemde je concreet woningbouwprojecten en de financiële situatie. Dat zijn twee verschillende wethouders, die daar over gaan.
"Klopt, maar er is natuurlijk wel de wethouder van financiën Tobias van Elferen, die uiteindelijk toch daar in ieder geval bepalend is, want dat eist ook het Rijk. Je moet je begroting op orde hebben. Hij gaat er toch fors mee aan de slag. En hij komt ook, dat heeft hij wel toegezegd, met een aantal scenario's, zodat de raad ook iets te kiezen heeft. Zodat de raad keuzes kan maken. Maar hij benadrukt vooral, en dat zei ook zijn partij D66: ambities moet je niet verstoren. Die moet je blijven houden en daar ben ik het eigenlijk wel mee eens."
Maar wethouder Vergunst, die dus weer over de woningbouw gaat, die is natuurlijk in afwachting van die geluiden van Van Elferen.
Ik denk dat Noël Vergunst vooral in afwachting is van de grote bouwbedrijven? We hebben hier al vaker gezegd, er zijn geen bouwkavels meer verkocht. Bouwbedrijven haken af, stellen zaken uit, laten de bouwkranen in de Waalsprong iets langer staan om trager te bouwen. Dus ik denk dat daar vooral zijn verhaal is."
Nog meer lessen uit het verleden?
"In 2003 deed toenmalig wethouder Lucassen van financiën de oproep aan de stad: 'Probeer eens mee te denken over bezuinigingen'. En dan zie je dat het toch voor de stadsbewoner erg lastig is om mee te denken over bezuinigingen. Want men heeft geen beeld van de begroting, die enorm bedrag is, 840 miljoen. Men heeft geen beeld van structurele uitgaven, van hoe je daarmee moet omgaan. En dan kwamen ze met suggesties een ton vinden, misschien twee ton, maar daar los je niets mee op, want dat waren vaak eenmalige bezuinigingen, geen structurele."
Nog andere suggesties?
Nou, de VVD kwam in 2012 nog met een leuke suggestie. Die zeiden: wij geven 71 miljoen euro uit aan subsidies, aan kleine en grote instellingen, vooral aan grote instellingen. Zij suggereerden: we brengen alle subsidies terug naar 0 euroen dan gaan we opnieuw nadenken, wie gaan wel subsidies geven, wie niet. Waar hebben mensen een instelling en organisaties recht op? Dat werd als waanzinnig afgedaan, maar ik vond het wel verfrissend om daar naar te kijken. Namelijk gewoon eens een keer opnieuw bedenken, waarom geef ik eigenlijk geld uit aan? In plaats van, ja we hebben een instelling die bestaat en daar moeten we door, want anders gaan ze failliet."
Lees ook
COLUMN | Woonaantrekkelijkheidsindex
