Zorgt de lijst PvdA/GroenLinks voor een nieuwe doorbraak?
Zorgt de lijst PvdA/GroenLinks voor een nieuwe doorbraak? Die vraag stelt oud-wethouder en oud-gedeputeerde Jan van der Meer zichzelf in dit opiniestuk. "Groene politiek moet gepaard gaan met linkse inkomenspolitiek", zegt hij.
Bundeling van krachten
Op 22 november is een stem op de PvdA ook een stem op GroenLinks en andersom. Voor het eerst sinds hun ontstaan doen beide partijen met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen. Tussen al dat gepolariseer en versplintering in de Haagse politiek is dit wat mij betreft een welkome ontwikkeling. Een bundeling van krachten, die je in het buitenland wel vaker ziet, maar in Nederland vrij uniek is. Samen maken we een vuist en doen we mee met de strijd om het Torentje.
Warenhuizen en designshops
Zowel PvdA als GroenLinks zijn fusiepartijen. De PvdA werd in 1949 opgericht, als voortzetting van de vooroorlogse Sociaal-Demokratische Arbeiderspartij (SDAP), de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB) en de Christelijk-Democratische Unie (CDU). De PvdA moest zorgen voor een doorbraak binnen het zuilenstelsel. GroenLinks is in 1989 opgericht door een fusie van noodlijdende klein-linkse partijen (PPR, PSP, CPN, EVP). GroenLinks wilde alles aan de linkerkant van de PvdA verenigen. Dat is uiteindelijk maar gedeeltelijk gelukt. Sinds die tijd zijn de SP, Partij voor de Dieren en recentelijk Bij1 en Volt erbij gekomen. PvdA-coryfee Paul Depla had ooit na een verkiezingsnederlaag van zijn partij de analyse dat we vroeger grote warenhuizen hadden in de politiek, zoals de grote volkspartijen PvdA, CDA, VVD, met daarbinnen allerlei balies voor afzonderlijke thema’s. Tegenwoordig is er meer vraag naar designshops voor onder andere dierenrechten (PvdD), Europa (Volt) en inclusie (Bij1). Zo komt het dat GroenLinks, maar ook PvdA, worden uitgedaagd op hun kernwaarden en dit leidt tot onnodige versplintering aan de linkerkant van het politiek spectrum.
Linkse inkomenspolitiek
Ondanks deze trend van kiezers, die gaan voor het pure geluid, is er ook een grote groep linkse kiezers die de machtsvraag belangrijk vindt. Er moet tenslotte geregeerd worden en dan liever een zo progressief mogelijke coalitie - waarbij je onherroepelijk ook water bij de wijn moet doen - dan het principiële gelijk halen in het parlement met weinig tastbaar resultaat. In mijn verleden ging ik ook voor het pure onversneden geluid; dat van het ecologisme. Ik was lid van De Groenen, een partij die overeenkomt met de Partij van de Dieren nu. Voor ons was het klimaatprobleem het belangrijkste en daar waren andere onderwerpen aan ondergeschikt. We vergeleken GroenLinks met een watermeloen: rood van binnen en lichtgroen van buiten. De Groenen zelf vergeleken we met een avocado: groen van binnen, donkergroen van buiten en met een harde pit erin. Het werd niks met De Groenen en ik sloot me in Nijmegen met een paar strijdmakkers aan bij GroenLinks. En in mijn politieke en bestuurlijke loopbaan, ben ik er steeds meer van overtuigd dat je de macht moet opzoeken en mee moet besturen. Versplintering leidt tot stagnatie omdat politici vaak geen vergaande besluiten meer durven nemen uit angst kiezers te verliezen aan ideologisch verwante partijen in de oppositie. Bovendien heb ik de overtuiging dat groene politiek gepaard moet gaan met linkse inkomenspolitiek. Er zijn mensen die zich zorgen maken over het einde van de wereld, maar er zijn ook velen die zich zorgen maken over het einde van de maand, of ze nog genoeg geld hebben voor hun levensonderhoud. Iedereen moet de transitie naar een groenere wereld kunnen meemaken.
Klimaatrampen
En de nood is hoog. Het klimaat stort zo’n beetje in. We komen in een situatie waarin vrijwel iedereen op de aarde bezig is met extreem weer. We moeten dus onze CO2-footprint snel naar beneden brengen, gaan voor energie-onafhankelijkheid en ervoor zorgen dat ons land bestand is tegen de ergste klimaatrampen. Ook moeten we snel uit de stikstof-impasse, zodat er weer gebouwd kan worden. En laten we eindelijk iets doen aan de vermogensongelijkheid in dit land. Nederland hoort bij de rijke landen waar de vermogensongelijkheid het grootst is. Een paar zaken waar PvdA/GroenLinks een belangrijke stempel op moet gaan drukken. Daar is macht voor nodig, veel zetels in het parlement en hopelijk weer met een progressieve regering en voor het eerst sinds 20 jaar, een linkse minister-president.
Hoopvolle boodschap voor Nederland
Vrijdag werd bekend dat Frans Timmermans de lijsttrekker wordt van de rood-groene combinatie. Een prima kandidaat, die het gedachtegoed van de sociaaldemocraten goed verwoordt en die als eurocommissaris heeft bewezen ook daadkrachtig kan werken aan een groenere wereld, waardoor hij ook bij GroenLinks op veel sympathie kan rekenen. Frans is blijkbaar een schrikbeeld voor conservatief, extreem en populistisch rechts. Alles zal uit de kast worden gehaald om Frans af te branden. Ja, we hebben geen vrouwelijke lijsttrekker met een migratieachtergrond. Mooi dat ze tegenwoordig zo opkomen voor inclusie. Maar ze zullen onherroepelijk ook komen met smear campaigns. Dat wat de politiek zo lelijk maakt. Maar ik hoop op een positieve campagne vanuit PvdA/GroenLinks met een hoopvolle boodschap voor Nederland, want dat hebben we nodig. Verder hoop ik natuurlijk op een ijzersterke pluriforme lijst, waar alle linkse, progressieve en groene kiezers zich in terug herkennen. Ik ga natuurlijk stemmen op Lisa Westerveld, onze Nijmeegse kanjer.
Lees ook
Lisa Westerveld (GroenLinks) wil door als Kamerlid voor gemeenschappelijke lijst GroenLinks/PvdA
Nijmegenaar Mark Buck waarnemend voorzitter CDA
