“Twee keer geel is rood, een motie van wantrouwen sluit ik niet uit”
NIJMEGEN –Paul Eigenhuijsen (Nijmegen, 53) is fractievoorzitter van GewoonNijmegen.nu, één van de twee lokale partijen in de gemeenteraad van Nijmegen. Eigenhuijsen, een verklaard aanhanger van Pieter Omtzigt, baarde opzien toen hij in december 2023 als raadslid een beroep deed op de Wet open overheid (Woo). Dit instrument, bedoeld voor kritische burgers en ook vaak ingezet door journalisten, hanteerde Eigenhuijsen omdat hij na herhaaldelijke verzoeken aan het college van burgemeester en wethouders niet de informatie kreeg waarom hij vroeg. “Je weet niet wat je niet weet”.
Eigenhuijsen staat niet alleen in zijn strijd. Ook andere Nijmeegse raadsleden klagen met enige regelmaat over het gebrek aan de juiste informatie, iets waar raadsleden volgens de Gemeentewet recht op hebben. Eind februari steggelden Nijmeegse politici nog met zorgwethouder Grete Visser over hetzelfde thema. De Rekenkamer, het onafhankelijke onderzoeksorgaan van elke gemeente, had kort daarvoor een onderzoeksopdracht naar het functioneren van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) teruggeven omdat zij niet over voldoende informatie beschikte om de klus goed te klaren. “De Rekenkamer klaagt al langer over het gebrek aan informatie en aan de snelheid waarmee ze informatie krijgen”, aldus Eigenhuijsen. “Maar de opdracht teruggeven is wel schokkend ja. Dit was gewoon de druppel.”
Het plan van NEC voor de Goffert
Eigenhuijsen zelf vroeg in november van het vorige jaar voor het eerst naar alle documenten die te maken hebben met de beoogde overname van het Goffertstadion door voetbalclub NEC. Het gaat dan bijvoorbeeld e-mailverkeer of gespreksverslagen. Het stadion is eigendom van de gemeente Nijmegen en wordt aan de club verhuurd, maar NEC wil haar thuishaven graag terugkopen. In een gespreksronde, waarin raadsleden oriënterend over een onderwerp met elkaar van gedachten wisselen, viel het Eigenhuijsen op dat enkele van zijn collega’s hun verbazing uitspraken over het voorstel dat dan op de agenda staat. “Wat mij verbaast is dat er nu een plan voorligt waarvan men eigenlijk had kunnen weten dat het niet binnen de kaders past”, zegt Marjolijn Mijling, fractievoorzitter van het CDA in Nijmegen daarover. Mijling refereert tijdens die vergadering aan de kaders, bijvoorbeeld het bestemmingsplan, waarbinnen de plannen die de club heeft moeten passen.
"Echt schandalig"
NEC heeft op dat moment al drie scenario’s aan buurtbewoners gepresenteerd, waarin nadrukkelijk over woningbouw aan het Goffertstadion wordt gesproken. Om die manier wil de club de exploitatie van het stadion rendabel maken, zodra ze weer eigenaar is. Buurtbewoners worden uitgenodigd om met de club over de ideeën van gedachten te wisselen en behalve kritiek zijn er ook positieve geluiden over de verschillende scenario’s waarvan NEC droomt. Mijling heeft vernomen dat de gesprekken tussen het college en NEC goed zijn verlopen en begrijpt daarom niet waarom er een plan op tafel is gekomen dat feitelijk niet haalbaar is. SP-leider Hans van Hooft gaat nog een stapje verder. “Ik vind het écht schandalig dat NEC niet in een veel eerder stadium er door het college op gewezen is dat het bouwen van woningen op die plek feitelijk onmogelijk is. Feitelijk geef je dan bouwgrond weg. We hebben NEC dus aan het werk gezet met iets dat op voorhand mission impossible was”, aldus Van Hooft tijdens hetzelfde overleg.
Plan voor Goffert onuitvoerbaar
Eigenhuijsen hoort zijn collega’s aan en zijn verbazing neemt alleen maar toe: “Ik vond dat raar! Hoe kun je nou toch als professionele organisatie met een plan komen, wetende dat het niet binnen de kaders past? Dus dat het heel simpel afgeschoten kan worden?” Hij vraagt vervolgens aan verantwoordelijk wethouder Noël Vergunst om uitleg, maar krijgt geen bevredigend antwoord. “Dat konden ze niet uitleggen. Vervolgens ben ik de dag daarna naar de griffie gestapt om alle communicatie tussen het college en NEC op te vragen.” Raadsleden hebben uit hoofde van hun functie recht om over de benodigde informatie te beschikken om 'controlerende en kaderstellende taken' te verrichten. Met name het gegeven dat NEC ogenschijnlijk jaren heeft gewerkt aan een plan dat feitelijk onuitvoerbaar was, verbaast Eigenhuijsen. Over de reden voor deze werkwijze kan hij allen maar speculeren. “Dat weet ik niet. Het enige wat ik me kan bedenken is dat er andere afspraken zijn gemaakt.”
Groot dossier zonder onderliggende stukken?
Eigenhuijsen neemt geen genoegen met het antwoord dat hij van de griffie krijgt en vraagt nogmaals met klem om alle stukken waar hij recht op heeft. De griffie, het ondersteunende orgaan voor alle raadsleden, gaat op zijn verzoek nogmaals bij de betrokken ambtenaren om de betreffende informatie vragen. Het antwoord dat Eigenhuijsen dan krijgt, verbaast hem wederom. Er zijn geen stukken, wordt hem te kennen gegeven. “Hoe kun je nou vier jaar lang met een organisatie als NEC praten over een vrij groot dossier zónder onderliggende stukken? Dus geen mails, geen brieven, gewoon niets! Dat vond ik raar.”
Er rest Eigenhuijsen vervolgens niets anders dan het politiek te maken, meent hij. Hij gaat het voorleggen aan wethouder Vergunst en krijgt van hem een toezegging dat óók hij nu op zoek gaat naar de betreffende informatie. “Dat heeft toen een week of drie geduurd en vervolgens kregen we de vrijdag voordat de gemeenteraad moest beslissen over de bouwplannen van NEC de mededeling dat de stukken er écht niet waren.”
Honderden pagina's
Het ongeduld bij Eigenhuijsen neemt toe en neemt een opmerkelijk besluit. Hij doet een beroep op de Wet open overheid (Woo). Dat instrument, waarmee kritische burgers inzicht kunnen krijgen in het reilen en zeilen van hun bestuurders, wordt ook vaak ingezet door journalisten. De keuze voor een Woo-verzoek ís opmerkelijk omdat raadsleden vanuit hun functie recht hebben op al die informatie. Eigenhuijsen vermoedt echter dat er wezenlijke informatie ontbreekt of wordt achtergehouden. Door dat Woo-verzoek kwamen op de woensdag van de raadsvergadering plotseling honderd pagina's boven water. “De stoom kwam me uit de oren”, zegt Eigenhuijsen, die alleen maar kan gissen naar de reden voor deze wending. “Het enige dat ik me kan constateren is dat een Woo-verzoek een juridische basis heeft die ze moeten kunnen verantwoorden, ook bij de rechter. Dat betekent dat er een jurist meekijkt en dan gaan ze denk ik misschien wel beter zoeken. Ik denk dat er binnen de organisatie wel wat vuurwerk is afgegaan.” Later kwamen nog eens honderden pagina’s informatie boven water, waar het bestaan eerder van werd ontkend.
Onderste steen boven
Eigenhuijsens taak zit er nog niet op. Hij wil de onderste steen boven krijgen, want waar er vóór 2023 honderden pagina’s met verslagen, e-mails en voorstellen werden geproduceerd, blijkt er plots in het kalenderjaar 2023 welgeteld één e-mailbericht inzake het Goffert-dossier te zijn verstuurd. “Laat ik helder zijn, ik ben nog niet klaar”, vervolgt Eigenhuijsen. Hij wendt zich wederom tot wethouder Vergunst met de vraag waar de rest van de documenten uit dat jaar zijn. “‘Die zijn er niet’, was de reactie van wethouder Vergunst." De mogelijkheid dat er na dat moment enkel telefonisch contact geweest, waarvan geen verslagen zijn gemaakt, sluit Eigenhuijsen uit. “In dit hele traject heb je te maken met drie professionele partijen, de gemeente Nijmegen, NEC en bouwbedrijf Klokgroep. Ik kan me niet voorstellen dat je dan afspraken niet bevestigt met elkaar. En als dat wel zo is, vind ik dat misschien nog wel schokkender.”
"Ik weet niet wat ik niet weet"
Eigenhuijsen zal binnenkort tijdens een raadsvergadering wederom ook aan wethouder Vergunst vragen om alle informatie over 2023 aan de raad te overleggen. “En als hij dat niet doet? Dan dien ik wéér een Woo-verzoek in. De kern van de kwestie is namelijk dat ik gewoon recht heb op informatie. Ik moet een besluit nemen als raadslid en dat moet ik doen op basis van de informatie die bij mij voorhanden is. En ik weet niet wat ik niet weet." Eigenhuijsen voelt dat het hem moeilijk wordt gemaakt om zijn werk te doen. "Ik merk bij mezelf dat de achterdocht groter wordt. Dat ik op het moment dat ik een vraag stel, ik per definitie er al vanuit ga dat ik geen antwoord krijg of een verkeerd antwoord krijg. En dat is los van het Goffert-dossier. Dat merk ik gewoon wekelijks. Ik merk dat ik bijna elke raadsvergadering wel met één of andere wethouder of burgemeester ruzie heb en dat is frustrerend. Dat wil ik namelijk helemaal niet.”
Uiteindelijk diende Eigenhuijsen een motie van treurnis is die door de voltallige oppositie wordt gesteund. “Da’s een duidelijk signaal, een gele kaart aan de wethouder.” En wat als er na dat tweede Woo-verzoek tóch weer informatie blijkt dat zijn? “Twee keer geel is rood. Ik sluit een motie van wantrouwen dan ook niet uit.”
foto's: David van Haren
Luister ook naar de podcast met Paul Eigenhuijsen
Onderste steen over verkoop stadion NEC móet boven
Lees ook
Lusanne Bouwmans (D66) tijdelijk uit gemeenteraad Nijmegen
TERUGBLADEREN | De speelstraat in Nijmegen
